skipToContentskipToFooter

De duurzame transitie biedt goede kansen voor bedrijven die willen voorlopen

14-03-2024 Duurzaamheid is een forse uitdaging maar ook een kans voor het bedrijfsleven. Daarom zijn wij in gesprek gegaan met universitair docent en onderzoeker Nicolas Chevrollier aan de Nyenrode Business Universiteit. Hij is een van de zes sprekers tijdens de Collegereeks leidinggeven aan supplychain-innovaties. Daarnaast onderzoekt hij hoe nieuwe vormen van strategie, bedrijfsmodellen en organisaties leiden tot hogere niveaus van duurzaamheidsprestaties.

Wij vroegen Chevrollier om zijn visie op de gevolgen voor de duurzame transitie binnen bedrijven en hun supplychain in een periode van disruptie, oorlog en CSRD-wetgeving.  

Duurzaamheid wordt steeds meer een hot topic voor bedrijven. Sommige bedrijven zijn voorlopers, maar veel bedrijven zijn 'volgers'. Wanneer verwacht u dat het een gangbare zakelijke praktijk zal worden? En wanneer denkt u dat bedrijven die duurzaamheid niet actief aanpakken, zowel voor consumenten als door andere bedrijven om mee samen te werken, als onaantrekkelijk zullen worden beschouwd?

“Duurzaamheid biedt vele uitdagingen, zoals klimaatverandering, biodiversiteit, arbeidsomstandigheden. Elke uitdaging vereist een andere transitieweg. Wat echter gemeenschappelijk is, is dat in deze transities voorlopers al vroeg nieuwe, meer duurzame alternatieven bieden. Pas wanneer een sector deze alternatieven begint te erkennen en bijvoorbeeld een sectorstrategie betreffende duurzaamheidsuitdagingen vaststelt, of een duidelijke standaard biedt om bedrijven te benchmarken, beginnen ‘volgers’ de druk te voelen. Wanneer concurrentievoordeel, al dan niet voorkomend uit verduurzaming, nog niet genoeg is, zal het moment dat andere marktpartijen samen gaan werken ervoor zorgen dat partijen de druk voelen om te verduurzamen.” 

Op dit moment is er aanzienlijke onrust in de wereld, met oorlogen, economische neergangen in Europa en Azië, en verkiezingen in de Verenigde Staten die mogelijk niet veel stabiliteit zullen brengen. Duurzaamheidsinitiatieven vereisen zowel financiële investeringen als capaciteit. Als we beide overwegen, wat denkt u dan dat de kans is dat bedrijven hun duurzaamheidsactiviteiten zullen verminderen?

“Er zijn altijd twee kanten aan een medaille. Ja, er is momenteel onrust in de wereld. Maar het is opvallend dat een crisis een duurzaamheidstransitie ook kan versnellen. Neem bijvoorbeeld de oorlog in Oekraïne. Het is dramatisch wat daar gebeurt, maar het heeft de energietransitie versneld wat betreft bewustwording van de werkelijke kosten van energie en de herkomst ervan.”

“We moeten vooral onze consumptie- en groeimodi heroverwegen en veranderen.”

Nicolas Chevrollier, universitair docent aan Nyenrode Business Universiteit
nicolas-chevrolier.jpg

Je hoort vaak argumenten dat de emissies van Nederland minimaal zijn vergeleken met andere landen. En dat opkomende landen zoals India enorme hoeveelheden emissies uitstoten en dat dit in de toekomst nog meer zal toenemen als ze hetzelfde traject volgen als westerse landen. Zou het mogelijk zijn, via innovatie, dat deze opkomende landen niet hetzelfde emissietraject volgen als westerse landen?

“Ten eerste, laten we fabels ontkrachten. Een Nederlander stoot gemiddeld 8,4 ton CO2 per jaar uit en een Indiër 1,8 ton CO2 per jaar. Dus ja, er zijn meer Indiërs dan Nederlanders, maar men moet eerst zijn eigen probleem oplossen voordat men anderen vraagt om potentieel hetzelfde te doen. Kunnen we het ons veroorloven dat grote landen als India, China en Nigeria hetzelfde duurzaamheidstraject volgen als Europese landen? Nee. Kunnen deze landen met innovatie en technologie een sprong maken? Ja, dat is in het verleden gebeurd. Denk aan de overgang van geen telecommunicatie-infrastructuur naar mobiele telecommunicatie in Afrika, zonder een vaste infrastructuur daartussen. Maar dat is niet genoeg, we moeten vooral onze consumptie- en groeimodi heroverwegen en veranderen. Zonder dit is het bereiken van een duurzaamheidstransitie voor elk land ongrijpbaar.”

Traditionele supplychains zijn tegenwoordig kostenefficiënt georganiseerd. Op dit moment zijn duurzame processen vaak duurder. Dit is een barrière voor veel bedrijven om te investeren in duurzaamheid, omdat de consumenten en / of andere leden van de supplychain hier niet voor willen betalen. Wanneer denkt u dat dit zal veranderen? Wat zal de belangrijkste trigger zijn?

“Een manier om het prijsprobleem op te lossen is door een gelijk speelveld te creëren. Normen en voorschriften zoals de CSRD-richtlijn zijn hiervoor essentieel. Het is de juiste stap in de goede richting. Het hebben en koesteren van meer voorlopers, die de voordelen van duurzaamheidsstrategieën laten zien, is ook een belangrijk aspect.”

"Uiteindelijk moeten alle bedrijven, zelfs de kleine, voldoen aan de CSRD."

Grote bedrijven worden voornamelijk beïnvloed door de CSRD, maar kleinere bedrijven die zich in dezelfde supplychain bevinden als leverancier van deze bedrijven zullen ook worden beïnvloed. Wat is uw advies voor deze kleinere bedrijven, die mogelijk geen toegewijd personeel hebben voor duurzaamheidsonderwerpen?

“Laten we niet vergeten dat uiteindelijk alle bedrijven, zelfs de kleine, moeten voldoen aan de CSRD. Nu kan een bedrijf duurzaamheid - en CSRD - bekijken als een nalevingsoefening en worden gedreven door deze externe factoren, of duurzaamheid omarmen als een drijvende kracht. Het lijkt misschien een klein verschil, maar het verandert wel de capaciteiten die bedrijven moeten ontwikkelen. Dus mijn eerste advies zou zijn om duidelijk te zijn over het doel voor een bedrijf om betrokken te raken bij duurzaamheid.”

Dus bedrijven en werknemers hebben tegenwoordig andere vaardigheden nodig om met duurzaamheidsuitdagingen om te gaan?

“Ja, dat hebben ze. Duurzaamheidsuitdagingen zijn complex en omvatten vele actoren. Daarom moeten bedrijfsleiders veel meer systematisch denken en omgaan met actoren, zoals ngo’s. Dat zijn ze niet gewend. Bedrijven moeten ook rekening houden met verschillende soorten waarden en het meten daarvan, zoals milieu en sociaal. Deze ontwikkelingen zien als kansen is een nieuwe capaciteit die bedrijven moeten ontwikkelen.”

“Het belangrijkste voordeel of effect is het creëren van transparantie en een gelijk speelveld."

Wat is het effect van de wet- en regelgeving wanneer je kijkt naar verschillende onderwerpen in de supplychain, zoals digitalisering/zichtbaarheid, veerkracht en circulariteit.

“Het belangrijkste voordeel of effect is het creëren van transparantie en een gelijk speelveld. Men kan niet langer verbergen wanneer deze voorschriften volledig van kracht zijn. Daarnaast zijn er zijn veel voordelen aan verbonden: het vermogen om bedrijven te benchmarken, om geschikte partners te selecteren met dezelfde ambities en om te focussen op kansen.”

Welke onderwerpen gaat u behandelen tijdens de collegereeks? 

“Ik verdiep me in twee aspecten van duurzaamheid: ten eerste een transitieaspect: hoe kunnen we de ontvouwing van duurzaamheidstransities, vooral markttransformaties, verklaren en wat is de rol van het bedrijfsleven in deze transities? Ten tweede een strategisch aspect: wat onderscheidt voorlopers en volgers op het gebied van duurzaamheid en wat zijn de capaciteiten voor elk type?”

Collegereeks leidinggeven aan supplychain-innovaties

Voor supplychainprofessionals organiseren we in samenwerking met Neyenrode Business Universiteit op 13, 27 mei en 3, 10, 17 en 24 juni 2024 een unieke collegereeks.